Giriş: Hacamat milattan önce Mezopotamya Mısır ve Roma’da kullanılmış eski bir tedavi yöntemidir. Peygamber efendimiz tarafından vahye dayalı şifa aracı olarak ümmetine tavsiye edilmiş geleneksel bir tedavi metodudur. Günümüz modern tıp gözlüğü ile bilimsel temelleri olan bu tedavi yöntemi son yıllarda giderek yaygınlaşarak hakettiği yeri almaktadır. Bu bildirinin amacı nebevi tıpla Ortodoks batı tıbbının ortak paydasında bulunan şifa aramada hacamat tedavisini yeniden bu açıdan irdelemektir.
Hacamat nedir? Tıbbı nebevideki yeri? Modern tıbbın hacamat’a bakışı ve buradaki sorunlar. Uygulanma şekli ve etki mekanizması, yan etki profili, hacamat bölgelerinin özellikleri, alınan kanın özelliği, tedavinin sıklığı, şekli ve uygulama günlerinin bilimsel anlamı gibi konularda genel bilgilerin ilmi perspektifte değerlendirilmesi ile tedavide kullanılan hastalıklar genel hatları ile değerlendirilecektir. Çeşitli hastalıklarda kullanılışının bilimsel yönü ve geleneksel tıp ile birliktelik ve ayrışımı, modern tıbba kattıkları ile gelecekteki yeri ve değeri vurgulanacaktır.
Koruyucu ve tedavi edici hacamat kavramı irdelenerek genel hatları ile iyileştirici yönü vurgulanarak hastalıkların şifasındaki yeri irdelenerek hekimlerimizin bu alanda misyonuna vurgu yapılması ve sağlık bakanlığının ilgili biriminin konu ile ilgili sorunlara yaklaşımı teşvik edilip desteklenecektir.
Faydalı ve şifası kesin olan bu tedavinin uygulanması ile ilgili kavram kargaşasına yönelik çözüm önerileri tartışılarak mevcut olan sorunlar azaltılmaya çalışılacaktır.
Anahtar kelimeler: Hacamat hicame haccam capping kupa.
Hacamat tedavisinin tarihçesine bir göz attığımızda 5000 bin yıllık bir tarihi geçmişini görebiliyoruz. Peygamberimizle birlikte İslam tıbbında hep geçerli bir tedavi olarak yerini korumuştur. Hastalıklar gelmeden korunmak günümüz insanının sık ötelediği bir gerçeği.Modern tıp ise hastalıklar üzerinde daha çok kafa yormakta.Peygamber tıbbı olarak kabul gören nebevi tıp ise fıtrata uygun yaşamamızı ve sorunlar oluşmadan şifa vesilesi olabilen önerilerle günümüz tıbbına ciddi katkılar sağlamaktadır. Son yıllarda daha sık uygulanır olan hacamat tedavisinin dünü bugünü ve yarını ile ilgili öngörülerimi modern tıp penceresinden sizlere aktarmaya çalışacağım. İnsan yapısının en küçük parçası olan hücreden başlamak istiyorum. Milyarlarca hücrenin yaratanımızın üstün tasarımı ile birlikteliğinden müteşekkiliz. Hücre dediğimiz şey ise elektron mikroskopla görülebilen devasa bir fabrika. Bir fabrikada gerekli her şey bu hücrede yerli yerinde ve mükemmel olarak dizayn edilmiş. Hücrelerimizin farklılaşmasından müteşekkil organlarımız ise birbiri ile tam bir uyum içerisinde. Doku ve organlarımız arasında mütemadiyen hareket eden can enerjisinin sağlıklı işleyişi ile de yaşamaya devam ediyoruz. Bu enerji hattında meydana gelen olumsuzluklar ile de hastalanıyoruz. Bu enerji on dört meridyen üzerinde bazı noktalar ı sağlıklı geçmek zorunda. Bu noktalara tıp dilinde meridyen ismini veriyoruz.Bu noktalarla hacamatta kullandığımız noktalar birbirinin aynısı ve yapılan bilimsel çalışmalarda da bu noktalardaki milimetrekare başına alıcı hassas reseptörlerin sayısını diğer noktalar göre iki kat fazla olduğunu biliyoruz.Bunun dışında vücudun değişik bölgelerinde triger adı ile bilinen noktalar var ki bunlar dokunmaya karşı hassas ve duyarlı.Hacamat ve akupunktur noktaları bir çok yönü ile benzer ve vücutta aynı yerde birbirleri ile iç içe.Akupunktur ilminden biliyoruz ki bu noktalar doku ve organlarımız için tedavi iksiri üreten noktalar.Buralara yapılan uyarı iğneleme veya kupa ile kan alma gibi yöntemler şaşırtıcı şekilde aynı sonuçları veriyor.
Hacamatta amaç hücreler arası kılcal damarlardaki akışkanlığı artırmak ve buralarda biriken zararlı toksinleri metabolik atıkları negatif basınçla çekmek. Cilt yüzeyinde bisturi ile oluşturulan ince çizikler ile yapılan uyarının sonucu sayısız olumlu reaksiyona da zemin hazırlanıyor. Etkilerine kısa bir göz atacak olursak:
Objektif etkileri:
· Ağrı kesici etkisi ilk akla gelendir. Tedaviye başlanması ile aynı anda görülen bu etkinin mekanizması şöyle.
Ağrı algılama eşiğinin yükselmesi sağlanıyor.
Hücrelerin ve dokuların kanlanması artırılıyor.
Sinirsel uyarı yolu ile beyinden ve sinir sisteminin diğer hücrelerinden salgılanan doğal ağrı kesicileri salgılatıyor.
Ağrı algılamasını bir anlamda ağrıya karşı aşılama ile azaltabiliyor.
· Sakinleştirici ve gevşetici etki: Bu etkinin oluşmasında da sinir sisteminin salgıladığı çeşitli maddeler var. Endorfinler mutluluk hormonları seratoninler dopamin vs. Beyin sapı raphe veretiküler aktive edici sistemler bu etkinin oluşmasında devrede bulunuyor.
· Homeostatik etki: Kısaca dengeleme etkisi diyebiliriz. Bir ahenk içinde düzenli çalışan otonom sinir sistemi üzerinden bu etkinin olduğunu biliyoruz. Otonom sinir sistemi insanda tüm iç organların dengesinden sorumlu olduğu gibi diş tehditlere karşı aynı zamanda bir kalkan görevi de vardır. Tehlike anında kalp atımlarının hızlanması tüğlerin diken diken olması ağız kuruluğu ve kaslarda hissedilen enerji bu sistemden beslenir. Kan ve dokulardaki elektrolit dengesini sağlaması ve hücresel faaliyetlerde ki kalitenin artırılması bu etkiyi perçinler.
· Bağışıklık sistemi üzerinde görülen etkiler: Akupunktur ve hacamatın bu sistemi kuvvetlendirdiği konusunda bir kuşku yok.Hastalıklara karşı koruma sağlayan beyaz kan hücrelerini antikorları ve immunglobulinleri artırarak bu etkinin oluşması sağlanıyor.Bu sayede özellikle çeşitli enfeksiyonlara karşı doğal bir bağışıklanma sağlanmış oluyor.
· Psikolojik etki: Plasebo ilaç olarak adlandırılan kişinin kendini iyileştirme gücü tüm hastalıkların tedavisinde her geçen gün yeni mucizelere sebep olabilmekte. Psikolojik etki bu gün tıbbın her dalında ve alanında giderek daha fazla önemseniyor. Daha fazla bundan istifade edilmeye çalışılıyor.Hasta ile iletişimde çok önemli olan bu etkiden daha çok istifade edebiliriz.Sanki telkinler ve ikna yöntemleri hayali iyileşmeler sağlıyormuş gibi bir yanlış algılama var. Bu yanlış daha fazla devam etmemeli.Bir hekim hangi yolu kullanırsa kullansın.Zaralı olmadıktan sonra çorbaya tuz misali de olsa yararı olan her nesne her yöntem ve her madde kullanılabilir.Bu ilaç olabildiği gibi bazen bir sevecen umut dolu bakış olabilir.Bazen bir sırt sıvazlama bazen ise basit bir tavsiye telkin vs.
· Motor güç ve dinamizm üzerine etkiler:Akupunktur ve hacamatla sağlanan enerji dengesi ve sağlıklı enerji akımı sayesinde zindelik ve dinçlikte bariz bir artış daha başlangıçta göze çarpıyor.Kaslarda ve eklemlerde meydana getirdiği olumlu katkılar hem kasların motor gücünü artırıyor.Kaslarda gelişebilecek erime ve zayıflık engelleniyor. Hem de eklemlerde doğal ağrı kesicilerin ve iltihap giderici maddelerin etkisi ile gençleşme ve direnç artışı gözleniyor.Felç hastalarında aradan aylar geçmesine rağmen tedavi sonuçları olumlu ve yüz güldürücü olabiliyor. Kırık burkulma yaralanma ve zedelenmelerde tamir süresi bu etkiler nedeni ile kısalıyor.
Subjektif Etkiler: Bazı hastalarda hassasiyet derecesine göre gelişen yakınmalardır.
İnsan vücudunda meridyenler olarak bilinen enerji akımı kanalları vardır.Bu kanallar üzerindeki noktaları seçerek uyarıları beyne ulaştırabiliyoruz.Artı ve eksi uyarıları alıp değerlendiren beyin gerekli yerlere cevap vermede gecikmiyor.Tedavi aslında o anda başlıyor.Çİ enerjisi dengeli ve düzenli ise sorun yok.Bu enerji yetersiz olabilir.durgun