Yaşa ki gör derler.
Gerçekten ömrü olanın son yıllarda yaşayarak bizzat şahitliğini yaptığı o kadar çok olmaz oldu ve olduruldu ki, Allah beterinden esirgesin diyorum.
Bakırköy Ruh ve sinir hastalıkları hastanesinde çalıştığım yıllarda hastalık sınıflandırma ve kodlanması yeni yeni gündeme gelirken yukardaki tanımlar ve günümüzde sık görülen birçok hastalık henüz daha literatürde değildi.
Son yıllarda teknoloji ve yaşam tarzı değişiklikleri bir çok yeni hastalığı tanımlamış ve buna göre tedavi protokolleri oluşturulmuştur.
Önümüzdeki yıllarda da makalemin başlığı olan tanımlar ve tedavileri ile ilgili yeni protokoller ve tedavi seçenekleri oluşacak.
Koronofabi nedir sorusu ile başlayalım.Kısaca kaygının kontrolden çıkarak beyin ve sinir sağlığımızı bozması olarak tanımlanabilecek bir hastalık halidir diye tarif edebilirim.
Hassas ,duygusal ,kaygıyı konrolde tutamayarak panik hal nedeni ile zorlanan insanlar günümüzde herkesin sorunu olan bu süreci normalden biraz daha gergin tedirgin ve stresli abartılı yaşayabilirler.
Obsesyon olarak bilinen bazı norm dışı davranışları abartılı yaşamanın klinik bulguları ile yüzleşir ve sürecin kontrolden çıkmasını engelleyemezler.
Virüs bulaşması ve onu uzaklaştırmak için abartılı yıkama ve kaçınma davranışı ile ilgili öyle savrulmalar yaşanır ki, kişi ne kadar gayret etse bu girdaptan bir türlü çokamamanın çaresizliği ile agresif ve gerginlik durumunun girdabından çıkamamaya bağlı gelşen çarpıntı ,ateş ,boğaz ağrısı, nefes darlığı , halsizlik gibi virüs kaynaklı şikayetler (!) ile acillerin yolunu tutmak sık karşılaşılan bir durum.
Zıvanadan çıkan kontrolsüzlük ve içine düşülen girdabın çaresizliği ile birleşince olanlar oluyor.Akşama kadar banyodan çıkmasa veya günlük birkaç kalıp sabun tüketimi yada dezenfektan kolonya gibi temizleyici maddelerin sınırsız tüketimine rağmen temiz olamadığına inanmanın akıl yolu ile çözülemememsi ve buna bağlı kontrolsüz davranışlar...
Akıl ve mantıkla düşünüldüğünde yanlış yaptığının bilincinde olmasına rağmen sağlıkı düşüncenin kaybı nedeni ile kendini kontrolde başarısızlıl sık yaşanılan bir durum.
Fobilerin psikolojik tahlilinde altta yatan açıklanabilir bir gerekçe genellikle mevcuttur.Genetik yatkınlık etrafta olumsuz yaşanmışlık örnekleri çocukluk çağında yaşanılan fiziksel ve duygusak travmalar gibi gerçekliklerden yola çıkılarak çare ve çözüm için tedavi protokolleri oluşturularak sabır ve sebat ile sonuç alınabiliyor.
Koronoyak ile ilgili aktaracaklarıma gelince;duygu ve düşüncedeki abartılı şüphecilik kaygı ve panikle birleşince kişide düşünce akımında anormallik kaçınılmaz olabiliyor.Abartının dozunun kaçması kişide norm algısını bozarak şüphecilik ile ilgili düşünceler kontrolden çıkıyor.
Abartının dozunun kaçmasına göre insan olmayan düşünce ve davranış sarmalında kalmanın sonucu paranoid şüpheci ve her şeyin hayatını sonlandırmak için planlandığı gibi bir sapma durumundan kendini kurtaramayabiliyor.
Normal olan bir çok durum anormal ve tehdit olarak algılandığı için kişi kendini korumak adına yakınlarına dahi zarar verecek davranışlar sergileyebiliyor.
İşin kökünde aslında her iki durumdada travma sonrası stres kontrolünün bozulması ana sebep. Bu sebebe bağlı gelşen abartılı şüpheci kişilik ile yaşam kalitesi alt üst olabiliyor.
Depresyondan paranoyaya, anksiyeteden kaygı kontrol kaybına iç içe girmiş bir çok tablo ile sağlıklı oldukları halde hasta olarak karşımıza çıkabiliyor.
Yapılması gereken en elzem şey iyi iletişim ve hekim hasta diyaloğu.
Hasta hekimine güvenerek yaşadığı norm dışı olaylarla ilgili farkındalığı oluşturduğunda tedavide başarılı olmamak mümkün değil.
İlaçlar çözüm üretmekle bilrlikte ilaç dışı terapötik destekler ile sonuca ulaşmak öncelikli olmalı.
Özellikle virüs yayılımının zirveye doğru tırmandığı bu günlerde konu ile ilgili merak edilen şeylerde abartı bazen çözümsüzlüğe doğru kişiyi savurabilir.
Sosyal medya ve internetten bilgi temin etmek gibi bir bahtsızlık bazen sağlıklı kişiyi hasta haline getirerek çözümsüzlük denizinde boğabilir.
Ağzı olanın konuştuğu, felaket tellallarının mesaj yolu ile kirli bilgiyi pazarladığı bu günlerde bu pazardan mal almamak gerek.
Virüse karşı en büyük silahımız olan bağışıklık sistemimizi koruyup kollamalı ve hastalık gelmeden sağlığımız için gerekli elzem her ne varsa azami yararlanmalıyız.
Etrafta sadece virüs dolaşmıyor. Ondan daha zararlı olan kirli bilgiler var ve sakınmazsak birçoğumuzun bitişine sebep olabilir.
Soysuz medyada servis edilen yerli yabancı çok ama çok fazla kirli ve bir o kadarda çöplük bilgi var.Devletimizin gücü sayesinde anlık yok edilmeye çalışılmasına rağmen yinede dolaşımda olanlar bile karışık kafaları dahada karıştırabiliyor.
Bunlardan bir kısmi maalesef sağlıkla ilgili.Tabip odalarımız dün olduğu gibi bu günde şerre fren olmak yerine ha bire gaz vermeye devam ediyor.
Maske eldiven kit üzerinden oluşturduğu algı ile hem sağlık ordumuza hemde vatandaşa zararlı olacak duruş sergiliyor.
Bunlar maalesef piyasada alıcıda bulabiliyor.Yok edebiyatı yapmak yerine eksik gördüğü şeyleri böyle zor günlerde tamamlama yolunu tercih etse sivil toplum örgütü olarak vazifesini yapmış olacak bötlece hem hekimler üzerindeki olumsuz şaibe kalkacak hem de devlet millet kaynaşmasına yardım edecek.Ama nerede o akıl bulan varsa beri gelsin.
Devlet kendini savunmak için asker ve polis istihdam eder.Zor günlerde kendini korusun der.
Aynı şey sağlık ordumuz içinde geçerli.Bugünler aslında biz hekimler için fırsat günleri.
Bahane üretmek kaçmak hele hele istifa etmek gibi yollara tevessül etmek çok acı .
Maalesef aldığım bazı duyumlar var ve gerçekse, görevden kaçmak gibi bir bahsızlığı tercih ediyorlar.Bugün böyle düşünen bir meslektaşımın olacağını tahmin etmemekle birlikte duman çıkan yerde ateş olur misali bu bilgi beni tedirgin eyledi.
Domuz gribinin zirve yaptığı günlerde hastanede nöbetçi olduğum bir gece branşım olmamasına rağmen baktığım hastaları hatırladıkça iyiki öyle yapmışım diyerek hala gururlandığımı söyleyebilirim.
Cumhurbaşkanımız ve ekibi nerede ise 24 saat çalışıyor
Akşam alınan bir karar gece resmi gazetede yayınlanıp imzalanarak ertesi sabah bütün ülkede uygulanabiliyor.Bu hıza nazar değmesin diye Maşaallah diyorum.
Dün gece millete seslenen cumhurbaşkanının maddeler halinde sayarak vatandaştan istediklerine harfiyyen uyalım.
Temizlik imandandır dusturunu rehberimiz yapalım.Sosyal mesafeye azami dikkat ederken yaşadığımız günleri ibretler alarak girmeye çalışalım.Ne kadar büyük nimetler içerisinde yaşadığımızın farkına vararak sabır ve sebat ile kazasız belasız bu günleri geçirelim.
Bizim nesil yokluk ,kıtlık nedir iyi bilir.Can güvenliği olmadan yaşamanın zorluğunuda bilir.Özellikle gençlerimize sesleniyorum.Zor olmasına rağmen sonucu tüm ülkemiz için hayırlara vesile olacak bir fedakarlığı bizler adına sizde yapın.Evde kalın.Bana bir şey olmaz demeyin.
Bugünlük de bu kadar.
Kalın sağlıcakla.